Fitoterapi

D vitamini ve Güneş

D vitamini
1920 yılında, çocuklarda görülen bir kemik hastalığı olan raşitizme çare aranırken D vitamini keşfedilmiş oldu. İlerleyen yıllarda yiyeceklerin D vitaminiyle güçlendirilmesi ve raşitizm vakıalarına daha az rastlanması gibi gelişmeler kaydedildi. Ancak D vitamini ile ilgili araştırmalar daha yeni başlıyordu. D vitamininin insan sağlığı üzerinde, kemik kırıklarından prostat kanserine, kalp damar hastalıklarından diyabete dek varan pek çok farklı başlıkta önemli bir rol oynadığı görüldü.
Vitaminler keşfedildikleri ilk günden bu yana, vücut dokuları tarafından üretilemeyen ve beslenme yoluyla alınması gereken, organik kimyasallar olarak tanımlanmıştır. Vücut metabolizmasında vitaminlerin son derece önemli bir rol oynadığı da gerçektir.
D vitaminine gelince, D vitamini diğer vitaminler için geçerli olan bazı kuralların dışına çıkabilen bir vitamindir. Az önce belirttiklerimizin aksine D vitamini vücut tarafından üretilir. Balık ve yumurta sarısı dışında normal yiyeceklerde bulunmaz ve gıda yoluyla alınsa bile, işe yarar hale gelmesi için vücut tarafından değişime uğratılması gerekir.

D vitamini nasıl oluşur?
D vitamininin sentezlenmesi için gerekli olan öncül madde 7-dehidrokolestrol (provitamin D3) vücudumuza gıdalarla alınır. Güneş enerjisi cildimizdeki provitamin D3’ü, D3 vitaminine çevirir. D3 vitamini önce kana oradan karaciğere ve oradan böbreklere taşınır. Böbrekler D3 vitaminini, aktif D vitaminine dönüştürür. Dolayısıyla D vitamini, bir C vitamini gibi gıdalarla yeteri kadar temin edilememekte, güneş ışığı vesilesiyle vücudumuzda sentez edilmektedir.

D vitamini nasıl alınır?
D vitamini almanın en zahmetsiz ve doğal yolu güneşlenmektir. Genel olarak tavsiye edilen, günde 15 dakika kadar güneş kremi kullanmadan yüzünüzü, kollarınızı veya bacaklarınızı güneşlendirmenizdir. Vücudunuzu tümüyle güneşe çıkarmanız gerekmez. Örneğin balkonda sadece kollarınızı veya bacaklarınızı güneşlendirmeniz de yeterlidir. Güneş kremleri az faktörlü de olsa vücudun D vitamini üretimini engeller. Ayrıca evde ya da arabada cam kenarında oturmak da yine ışınları engeller ve D vitamini üretimi açısından faydası olmaz.
Eğer güneşlenmek için dışarı çıkmanız gerekiyorsa, tabiî ki tesettür güneşlenmeye engel değildir. Yapılan araştırmalara göre on dakika boyunca, sadece avucunuzun içini güneşe tutmanız da gerekli miktar için yeterlidir.

Yazın güneşlenmek yıllık D vitaminimizi karşılar mı?
D vitamini, yıkıma uğrayan bir moleküldür ve 21 günlük yarı ömre sahiptir. Bunun mânâsı, yazın güneşlenerek vücutta D vitamini sentezini uyarmak ve kışın kullanmak üzere depolamak mümkün değildir. Çünkü D vitamini kısa ömürlü bir vitamindir. Yılda üç-dört ay güneşlenerek bir yıllık D vitamini ihtiyacımızı stoklama imkânına sahip değiliz.

D vitamini ne işe yarar?
• D vitamininin en bilinen faydası kemik sağlığını korumasıdır. Bağırsaklarda kalsiyumun daha çok emilmesini sağlayarak kemiklere güç katar.
• D vitamini eksikliği çocuklarda raşitizme, yetişkinlerde ise osteomalasi (kemik yumuşaması), osteoporoz (kemik erimesi) hastalıklarının görülmesine neden olur.
D vitamininin kemik gelişiminin dışındaki faydaları ise,
• Zihinsel faaliyetleri olumlu etkiler.
• Grip başta olmak üzere enfeksiyonlara karşı koruyucu rolü vardır.
• Kemikleri güçlendirir, kırıkları önler.
• Kalp ve damar hastalıklarından korunmada, etkilidir.
• Hipertansiyonu önler.
• Kanser riskini azaltır.

2 Comments

  1. Cemre

    Çok güzel

  2. Cemre

    Bayıldım bakalım yarın gostericem

Leave a Comment

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

*