Etkileri henüz kanıtlanmamış olsa da pandemi döneminde vitaminler büyük bir koruyucu etkile sahip. Bu vitaminlerin başında da D vitamini geliyor. İngiltere’de bir grup bilim insanı korona virüsün neden olduğu Covid-19 hastalığıyla mücadele kapsamında hükümete, ekmek ve süt gibi yoğun tüketilen gıdalara D vitamini eklenmesi çağrısında bulundu.
Guardian gazetesinin haberine göre Dr. Gareth Davies öncülüğünde toplanan bir grup bilim insanı, İngiltere nüfusunun yarısında D vitamini eksikliği olduğunu ve hükümetin vatandaşlara D vitamini takviyesi almaları yönündeki tavsiyesinin toplumda karşılık bulmadığını belirtti.
Bazı araştırmalara göre, D vitamini eksikliği korona virüs kapma riskini ve Covid-19 hastalığının bazı etkilerini artırıyor. İspanya’da geçen hafta yapılan açıklamada, araştırmacıların hastaneye kaldırılan 216 Covid-19 hastasının yüzde 82’sinin kanında D vitamini oranının düşük olduğu sonucuna ulaştığı aktarılmıştı.
Ancak bilim dünyası D vitamini ile Covid-19 arasında net bir bağ olduğunda hemfikir değil. Bazı araştırmalar D vitamininin Covid-19, grip ya da solunum yolu hastalıklarında etkisi olmadığını gösteriyor.
BBC Türkçe
Dengesiz Beslenme Ve Vücut Boyu
Bilim dergisi Lancet’ta yayımlanan kapsamlı bir uluslararası araştırma, nüfusun yetersiz beslendiği ülkelerde çocukların boyunun, 20 santimetreye kadar daha kısa olabileceğine işaret ediyor.
Araştırmada son 35 yılda Türkiye’de çocukların boyunun daha çok uzamaya başladığı belirtiliyor. “Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar Risk Faktörü İş Birliği” adlı bilim insanları grubunun analizi, 200 ülke ve bölgede 65 milyon insanın boy ve ağırlıklarının incelendiği 2 binden fazla nüfus araştırmasına dayanıyor.
2019 verilerine göre 19 yaşındaki erkeklerin en uzun olduğu ülke ortalama 183,8 santimetreyle Hollanda. Bu yaştaki insanların en kısa olduğu ülke ise Doğu Timor. Dünyanın en yoksul ülkelerinden biri olan Doğu Timor’da 19 yaşındaki bir erkeğin ortalama boyu 160,1 santimetre olarak görülüyor.
BBC Türkçe
Hava Kirliliği Artıyor!
ABD Çevre Koruma Kurumu’nun da fonladığı bağımsız, kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan Sağlık Etkileri Enstitüsü’nün Küresel Hava Durumu 2020 adlı raporuna göre hava kirliliği geçen yıl, yaklaşık yarım milyon bebeğin yaşamlarının ilk ayında erken ölümlerine yol açtı. Ölümlerin çoğunun kalkınmakta olan ülkelerde görüldüğü açıklandı.
Belgelenen bebek ölümlerinin yaklaşık üçte ikisi, özellikle yemek pişirmek için, kömür, odun ve tezek yakılması kaynaklı, kapalı alan hava kirliliğiyle de bağlantılı. Raporu yayımlayan Sağlık Etkileri Enstitüsü’nden Katherine Walker, “Bu aşamada mekanizmanın tam olarak nasıl işlediğini bilmiyoruz ancak bebeğin büyümesini ve doğum kilosunu azaltan bir şeyler var. Birçok ülkedeki birçok çalışmanın gösterdiği epidemiyolojik bir bağlantı var” açıklamasını yaparak bu konuda herkesin dikkat etmesi gerektiğini de ekliyor.
BBC Türkçe
Yemek ve Ses
Yediğimiz herhangi bir şeyde sesleri bizim için çok önemlidir. Çıtır ya da kıtır olması ve bu sesi kulaklarımızla hissedebilmemiz bizim için önemli bir standarttır. Mükemmel bir mekanizma ile yaratılmış olmamızın en özel avantajı olan sesle yemek de aslında yiyecek tercihimizde önemli bir standart. Oxford Üniversitesi’nden deneysel psikolog Charles Spence, yediklerimizin tadını sadece ağzımız, ellerimiz ve gözlerimizle değil, kulaklarımızla da çıkarttığımızı söylüyor.
Çıtırdayan, gevrek gıdaları çiğnemenin verdiği haz Spence’i daima etkilemiş. Yaklaşık 20 yıldır, beynimizin özellikle yemek yerken her bir duyumuzdan gelen bilgiyi nasıl işlediğini araştırıyor. Spence “Yiyeceğin çıtırdaması, paketin çıkarttığı gürültü, kaşığın tabağın üzerinde çıkarttığı ses ve hatta yemek yerken dinlediğimiz müzik. Bazıları diğerlerinden daha çok olsa da, tüm sesler yeme deneyimimizi etkiliyor” diyor.
BBC Türkçe
Gör-İşit: Görme Engellilerin Yeni Kütüphanesi
Kültür ve Turizm Bakanlığı, engellilerin bilgiye kolay erişimini sağlamak ve engelsiz kütüphane hizmetini yaygınlaştırmak amacıyla il halk kütüphanelerinde “Gör-İşit” sistemini başlattı. Görme engellilerin edebiyat dünyasına daha kolay erişebilmeleri amacıyla planlanan uygulamanın ilk durağı, Antalya Tekelioğlu İl Halk Kütüphanesi oldu. Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Ahmet Misbah Demircan, okumanın önündeki engelleri kaldırarak, vatandaşların kütüphanelerden yararlanma ve okuma taleplerini yerine getirmek istediklerini anlattı.
Bakan Yardımcısı Demircan, “Kitabın ve bilginin ulaşamadığı en ufak bir ilçemiz, mahallemiz kalmasın istiyoruz. Dezavantajlı grupları önemsiyoruz. Antalya Tekelioğlu İl Halk Kütüphanesinin uygulamaya başladığı ‘Gör-İşit’ sisteminin tüm halk kütüphaneleri tarafından örnek alınması gerekiyor ve bu sistemi Türkiye geneline yaygınlaştıracağız” dedi.
TRT Haber
Ayasofya’nın Önemli Mimarisi
Ayasofya’yı 1483 yıldır havalandırarak ayakta tutan yer altı menfezlerinin 3 boyutlu görüntülenmesi projesinde elde edilen veriler, Uluslararası Ayasofya Sempozyumu’nda bilim dünyasıyla paylaşılacak.
Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi’nden (FSMVÜ) yapılan açıklamaya göre, üniversite ve Ayasofya Müzesi iş birliğiyle Ayasofya’nın müze olarak kullanıldığı dönemde başlayan Ayasofya Yeraltı Yapılarının 3 Boyutlu Görüntülenmesi ve Belgelenmesi Projesi ile Ayasofya’yı havalandırarak rutubetten koruyan yaklaşık 900 metrelik yer altı menfezleri ve yapılarının 3 boyutlu taraması yapıldı. Daha önce girilemeyen yerlere girilerek yeni yer altı mekanlarının keşfedildiği projenin sonuçları sempozyum ile bilim dünyasına sunulacak.
AA