Kardiyovasküler hastalıklar dünya genelinde hastalık ve ölümlerin önde gelen nedenidir. Bu hastalıkların oluşması ve ilerlemesinde bireylerin beslenmesi, belirleyici rol oynamaktadır. Beslenme alışkanlıkları, KVH’dan korunmada kolay ve düzeltilebilir bir faktördür. Sağlıklı beslenmenin, kan lipid profilini düzeltme ve kan basıncı regülasyonuyla, KVH’dan koruma sağladığı öngörülmektedir. Sağlıklı beslenme bir hayat tarzı olarak benimsenmeli ve faydalı besinler, bir bütünün parçası olarak görülmelidir.
Yaşam kalitesini düşüren ve ölüm nedenlerinin başında yer alan kalp damar hastalıklarının başlıca risk faktörleri; sigara, diyabet, şişmanlık, hipertansiyon, stresle baş edememe, artmış kötü kolesterol (LDL)ve trigliserit düzeyleri ve fiziksel aktivitenin az olmasıdır. KVH’ı etkileyen faktörlerin iyileştirilmesinde, doymuş yağların ve rafine karbonhidratların tüketimini azaltmak, tekli doymamış yağ asitlerinin ve posa değerleri yüksek besinlerin tüketimini artırmak ana hedeflerdendir.
Küçük yaşlardan itibaren edinilen sağlıklı beslenme alışkanlıkları, KVH’dan korunma ve önlemede önemli bir faktördür. Hayvansal yağ ve kırmızı et tüketimini azaltmak, sebze, meyve ve tam tahıl tüketimini, dolayısıyla posayı artırmak toplum genelinde yaygınlaştırılmalıdır.
Şişmanlığın önlenmesi ve HDL (iyi kolesterol) düzeyinin artırılması için her yaş grubu bireye egzersiz yapma alışkanlığı kazandırılmalıdır. KVH için büyük bir risk faktörü olan sigara kullanımı, yoğun halk eğitimi ve caydırıcı politikalarla azaltılmalıdır.
Beslenmenizde yağı azaltın
Sebze ve meyveler, tahıllar, yağsız kırmızı et, derisiz kanatlı hayvan etlerive düşük yağlı besinlerle sağlıklı bir diyet programı tercih etmelisiniz. Süt ve süt ürünleri tercih ederken yağı azaltılmış formda tercih etmek koruyucu olacaktır. Beslenmenizde balığa haftada en az 2 kere yer vermelisiniz. Günlük enerji ihtiyacınızın büyük bir kısmını karbonhidratlardan zengin besinlerle karşılarsanız yağ alımını azaltmış olursunuz. Burada özellikle kompleks karbonhidratları (tahıl ürünleri, kepekli, yulaflı ekmekler, bulgur) tercih etmeye çalışın. Yulaf gibi tahılların, posa içeriği yüksek olması sebebiyle kan lipit seviyelerini düşürücü etkisi vardır. Yemekleri pişirirken kızartmak yerine, fırında az yağ ile pişirme, haşlama, ızgara veya buharda pişirme yöntemlerini tercih etmek çok daha sağlıklı olacaktır. Kuru baklagiller yağ, doymuş yağ ve kolesterolden fakir, kompleks karbonhidratlar ve posadan zengin bitkisel protein kaynağıdır. Bu sebeple kan kolesterol seviyesini düşürücü etkileri vardır.
Kolesterolü sınırlayın
Diyette azaltılan kolesterol seviyesi, kalp sağlığı açısından önemlidir. Tamamen diyetten çıkarılması gerekmez, sınırlamak yeterlidir. Süt, peynir, balık, tavuk ve kırmızı et kolesterol içermesine rağmen vücudun ihtiyacı olan birçok besin içermesi sebebiyle diyetlerde sınırlı şekilde yer etmelidir.
Posa tüketimini artırın
Posadan zengin besinleri diyete eklemek, kan kolesterol seviyesinin düşürülmesine yardımcı olur. En az 5 porsiyon sebze ve meyve tüketimi, haftada iki kez kuru baklagil kullanımı, kepekli, yulaflı, tam tahıllı ekmek seçimi günlük posayı artırmaya yardımcıdır.
Daha fazla meyve ve sebze tüketin
Vitamin A, vitamin C, beta karoten gibi antioksidan vitaminleri yüksek oranda içeren sebze ve meyvelerin tüketimi ile kalp sağlığı arasında pozitif bir ilişki vardır. Bu nedenle sebze ve meyve tüketiminin artırılması gerekmektedir.
Vücudu ideal kiloda tutun
Aşırı vücut ağırlığı yüksek yağlanmaya sebep olmaktadır. Vücuttaki fazla yağ kalp sağlığı için bir risktir. Karın bölgesinde depolanan yağ direkt olarak kalp sağlığını etkiler. Vücut kitle indeksi 25’in üstünde olan bireyler risk grubundadır.Yüksek kilodaki bireylerin kalp sağlığı açısından, ideal ağırlıklarına ulaşması gerekmektedir.
Fiziksel aktivitenizi artırın
Düzenli ve orta düzeyde aktivite kalp sağlığı için önemlidir. Yapılan aktiviteler kan kolesterol ve trigliserit düzeylerini olması gereken seviyede tutar. İyi kolesterolü(HDL) artırır, stresi kontrol altında tutar, kan basıncını düşürür. Daha etkin aktivite, kalp kasını iyi çalıştırır vekardiyovasküler sistemin daha etkin çalışmasına yardımcı olur.
Öğrenci Diyetisyen Nurbahar Salihoğlu
Yükleniyor ...
