Beslenme

Düzeltilmesi Gereken “Beslenme Ezberleri”

Araştırma yapmak ve bilgiye ulaşmak kolaylaştıkça, o bilginin doğru ve temizine ulaşmak bir o kadar zorlaşıyor. Bu durum her konuda olduğu gibi sağlıklı beslenme konusunda da geçerli. Kulaktan kulağa yayılan bilgiler sağlıklı beslenmeye çalışanlara ve diyet yapanlara yarardan çok zarar veriyor. Aslında bu durumun en temel sebebi sağlıklı beslenmenin yaşam kalitesi üzerine olan etkisi ile giderek popülerleşen bir konu olması ve gelişen bir pazar haline gelmesidir. Fakat beslenme bir bilimdir, kişisel görüşe ve yoruma değil bilimsel veriye bakılmalıdır. Biz de bu sayımızda beslenmedeki bazı yanlış bilgileri inceleyip doğrularını birlikte öğreneceğiz.

  • Yanlış bilgi: “Aç karnına sıcak limonlu su içmek yağ yakımını sağlar.”

Limonun yağ yakmaya yardımcı olduğuna dair bilimsel bir kanıt yoktur. Bunu kendimiz de test edebiliriz. Bir kalıp yağa bir kaç damla limon sıkalım ve bekleyelim, yağda bir değişiklik gözlenmeyecektir. Sıcak su soğuk suya göre mideyi daha geç terk eder bu sebeple geçici bir tokluk sağlar, sabahları limonla tatlandırılan sıcak su ile sadece gün içinde daha az atıştırma isteği duyabilirsiniz. Bunun haricinde yağların yakılması gibi mucizevi bir etki beklenmemelidir.

 

  • Yanlış bilgi: “Akşam 6’dan sonra asla bir şey yemememeliyim.”

Bu cümleyi “gece uyumadan 2 saat önce son öğün tüketilmelidir” şeklinde düzeltebiliriz. Uzun süre aç kalmak metabolizmayı yavaşlatarak zayıflamayı zorlaştırır. Vücut koruma sistemini çalıştırır ve sonradan aldığı her besini “tekrar uzun süre aç kalabilirim” düşüncesiyle yağa dönüştürüp depolar. Kilo vermeyi hedeflerken yağ dokusunda artışa sebep oluruz. Ramazan ayının sonlarına doğru görülen kilo artışı buna en güzel kanıttır.

  • Yanlış bilgi: “Ekmeği ve diğer karbonhidratları hayatımdan çıkarırsam kilo veririm.”

Beslenmenin %55-60’ı karbonhidratlardan sağlanmalıdır. Vücut karbonhidrat bulamazsa enerji sağlamak için otomatik olarak kas dokuyu kullanır. Yani tartıda ilk haftalarda görülen kilo kaybı maalesef kas ve su kaybedildiği anlamına gelir. Bu diyetler sürdürülebilir olmamakla birlikte verilen kilonun hızla geri alınmasıyla sonuçlanır. Beslenme uzmanınızın tavsiye ettiği miktarda tam tahıllı ekmek tüketimi ise lif, B grubu vitaminler ve antioksidan bakımından destek sağlayıp bağırsak sağlığını ve metabolizmayı destekleyerek tokluk hissi verecektir.

 

  • Yanlış bilgi: “Light ürünler tüketip yağı bırakmak vücudum için daha sağlıklı.”

Düşük yağlı ürünler tam yağlı ürünlere göre çok daha fazla şeker ve tuz içermekte. Bu ürünler yerine tam yağlı yoğurt, süt, peynir veya fıstık ezmesi gibi besinleri tüketip miktarını kısıtlamak çok daha iyi bir yol. Düşük yağlı ürünler tüketerek kilo kaybını hedeflemek gerçekçi ve sağlıklı değildir. Vücudumuzun korunması, ısı kaybının önlenmesi ve yağda eriyen vitaminlerin emilimi için yağ doku gereklidir.

  • Yanlış bilgi: “Salata yersem zayıflarım.”

Hiçbir besin tek başına zayıflatmaz. Beslenmeyi bütün olarak ele almalı, tek bir besinden mucizevi etkiler beklememeliyiz. Salata her ne kadar sağlıklı da olsa burada önemli olan içeriğidir. Kızarmış tavuk, peynir, kuruyemiş, nar ekşisi veya farklı soslar kattığımız salataların kalorisi oldukça yükselir. 1 tatlı kaşığı zeytinyağı ekleyip koyu yeşil yapraklı sebzelerle zenginleştirdiğimiz salatalar en sağlıklı alternatif olacaktır.

Her yiyecek dozunda tüketildiğinde sağlıklı. Hiçbir besinden korkmamalı, yasaklı listesine koymamalıyız. “O besini tükettiğim anda diyetim tamamen bozulur, emeklerim boşa gider.” düşüncesi ya hep ya hiç tutumudur. Yiyeceklere “iyi” ya da “kötü” gibi etiketler yapıştırmak yerine onları daha detaylı incelemek, iyi ve kötünün sıklığa, miktara ve bütünlüğe göre değiştiğini bilmeliyiz.

 

“Her şey zehirdir ve zehirsiz bir şey yoktur. Bir şeyi zehir yapmayan tek şey dozudur.” – Paracelsus.

 

 İntörn Diyetisyen Nurbahar Salihoğlu

Leave a Comment

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

*