Gezi Notları

Dünyada İslami eserlerin sergilendiği müzeler

İslam kültürü ve sanatı ile ilgili eserler, dünya çapında çeşitli müzeleri süslemektedir.

Onlara Allah namına baktığımızda derin tefekkürler yaptırıyor. Yeryüzünde okunmayı bekleyen sayısız İlahi sanat var. Biz de bu ay, Dünyada bulunan İslami eserlerin yer aldığı müzelerden bahsedeceğiz.

Türk ve İslam Sanatları Müzesi – İstanbul, Türkiye
1914 yılında, Süleymaniye Camii Külliyesi içerisinde bulunan İmaret Binası’nda ziyarete açılan ve 1983 yılında Sultanahmet Meydanı’ndaki İbrahim Paşa Sarayı’na taşınan Türk ve İslam Sanatları Müzesi, sergilenen eserlerle tarihin pek çok dönemine tanıklık etmemizi sağlıyor. Türk ve İslam sanat eserlerinin toplu şekilde sergilendiği ilk müze olan bu müze, aynı zamanda Osmanlı İmparatorluğu Dönemi’nde açılan son müze olma özelliği de taşıyor.

Erken İslam Dönemi’nden 20. yüzyıla kadar verilen eserlerin sergilendiği bu müzede el yazmaları, halı, cam, maden, seramik, ahşap gibi farklı bölümler bulunuyor. Bu bölümler; Emevilerden Abbasilere, Selçuklulardan Osmanlı Devleti’ne kadar farklı medeniyetlerin eserlerini buluşturuyor.

Louvre Müzesi – Paris, Fransa
Dünyanın En Çok Ziyaret Edilen Müzeleri” listesinde zirvede yer alan Louvre Müzesi’nde bulunan İslam Sanat Eserleri Bölümü, dünyanın en geniş İslami koleksiyonuna sahip sergi alanlarından biri olarak biliniyor. 7. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar farklı dönemlerden ve medeniyetlerden eserlerin bulunduğu bu müzede pek çok Türk eseri de mevcut.

Geçtiğimiz yüzyıllarda Anadolu’dan pek çok eserin yasa dışı yollarla yurt dışına satıldığı biliniyor. Zaten ülkemizde bulunan Türk ve İslam Sanatları Müzesi’nin de kuruluş amaçlarından birinin bu durumun önüne geçmek olduğu belirtiliyor. Louvre Müzesi’ndeki İslam Sanat Eserleri Bölümü’ndeki en önemli eserlerden biri ise Ayasofya Müzesi’nin bahçesinde bulunan II. Selim Türbesi’ne ait çini panolar. Kültür ve Turizm Bakanlığı, bu eserlerin ülkemize geri getirilmesi ile ilgili çalışmalarını sürdürüyor.

Metropolitan Müzesi – New York, ABD
7. yüzyıldan 21. yüzyıla kadar pek çok eserin sergilendiği bir başka müze ise 2018 yılında en çok ziyaret edilen üçüncü müze olan Metropolitan Müzesi (MET). Müzenin İslami Sanatlar Bölümü’nde sergilenen yaklaşık 15.000 eser; Arabistan, Anadolu, Orta Asya ve Hindistan gibi farklı coğrafyalardaki İslami gelenekleri yansıtma konusunda oldukça büyük önem taşıyor.

British Museum – Londra, İngiltere
Batı Afrika ve Güneydoğu Asya’ya ait eserlerin sergilendiği British HYPERLINK “https://www.britishmuseum.org/”Museum’da da 7. yüzyıldan bugüne İslam geleneğinin yansımaları görünüyor. Resimlerden seramiklere, el yazması eserlerden geçmişte kullanılan araç ve gereçlere kadar pek çok eseri Londra’da bulunan bu ünlü müzede görebilirsiniz.

Pragamun Müzesi- Berlin, Almanya

Pragamun Müzesi, Berlin, Almanya’da bulunuyor ve inşası 1910’dan 1930’a kadar sürdü. Müze, Orta Doğu Müzesi ve İslam Eserleri Müzesi olmak üzere iki bölüme ayrılmıştır. Almanya’da en çok ziyaret edilen müze yapabilmek için her yıl bir milyondan fazla insan müzeyi ziyaret ediyor. Müze, Avrupa’daki İspanya’dan Hindistan’a kadar 8. ila 19. yüzyıldan kalma eserler barındırıyor. En önemli eserlerinden biri, güney Amman’da (bugünkü Ürdün) erken bitmemiş İslami çöl sarayının bir tasarımı olan (Mshatta façade) Mshatta cephesidir.

Ağa Han Müzesi

Bu müze, Kanada’nın Toronto kentinde bulunan İslami ve İran sanatı ile ilgili eserlerin bir koleksiyonudur. Müze, İsmaili Şiilerinin lideri Karim Ağa Han’ın özel koleksiyonları ve Londra’daki İslami Araştırmalar Enstitüsü de dahil olmak üzere İslam tarihinin tüm dönemlerine ait İslam sanatı ve miras koleksiyonlarına ev sahipliği yapıyor. Bu eserler arasında seramik, metal işçiliği ve resim bulunmaktadır. Aynı zamanda Ebu Ali Sina tarafından yazılan hukuk kitabının bilinen ilk nüshasını ve Miladi dokuzuncu ve onuncu yüzyıllara ait Kur’an’ın mavi bir sayfasını da içerir.

Kahire İslam Eserleri Müzesi

Mısır Kahire’deki İslam Eserleri Müzesi, İslam eserlerinin birçok yönden benzersiz olduğu dünyanın en büyük müzelerinden biridir.  Bu, İslam dünyasının her yerinden oymalar ve sıvalar, seramikler, camlar, kristal objeler ve tekstillerin eşsiz bir koleksiyonudur.

Bu müzenin faaliyet gösterdiği yıllarda 25 galeride yaklaşık 2500 antika sergilenmiştir. Ancak bu müzedeki toplam eser sayısı şaşırtıcı bir şekilde 102 parçaya ulaşıyor.

Bu müzenin en önemli eserlerinden biri, bir kısmı gümüş mürekkeple yazılmış nadide Kur’an el yazmalarıdır. 2014 yılında, bir intihar bombacısı müzeye önemli hasar vererek, birçok eseri ve binanın cephesini tahrip etti. Ancak müze kısa bir süre sonra faaliyetlerine yeniden başladı.

Kaynak: Egeyapiblog, Müsliminc.

 

Leyla Sönmez

Leave a Comment

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

*