Yumurta
İki numaralı yetiştirme numaralarıyla “Cage Free” yani kümeste fakat kafessiz olarak yetiştirilen tavuklardan elde edilen yumurta, ambalajlarında “serbest dolaşan tavuk” ifadeleriyle ve görselleriyle pazarlanabilmektedir. Ambalajı dikkatlice incelediğinizde ise “Cage Free” yazdığını görüyorsunuz. Bu kavramlara dikkat çekmek istiyorum.
Tavukların yetiştirilme şartlarına bağlı olarak elde edilen yumurtaların pazarlanmasında belli ayrımlar mevcuttur. Cage Free (No.2) denilen bu metot ile yetiştirilen tavuklar kümeslerde yaşarlar. Çok geniş bir dolaşım alanına sahip değillerdir. Bunun yanı sıra kafeste büyüyüp, gelişmezler. Bu metot, kısmen de olsa doğal ortama yakın bir yetiştirme metodu olarak dikkat çekmektedir. Fakat bu metotta da tavukların tamamen doğal ortamlarında olduğunu söylemek zordur. Daha dar bir dolaşım alanına sahiptirler. Bu da m2 başına yaklaşık 6-8 tavuk düşecek kadar bir alan demektir.
Free Range (Serbest Dolaşan) dediğimiz ise, 1 numara ile ifade edilen ve tamamıyla serbest halde bırakılmış, doğal ortamlarında daha geniş alanlarda dolaşım yapma imkanı verilen metottur. Bu metot ile yetiştirilen tavukların da elbet kümesi mevcuttur fakat burada da her tavuk başına (~100 m2) kümes, suluk ve tünekler oluşturulur. Kısacası; organik yetiştiricilik için “0”, serbest dolaşan için “1”, kümeste fakat kafessiz için “2”, kafesli üretim için ise “3” numaraları basılmaktadır.
Buna göre, ambalajda tek başına “Serbest Gezen Tavuklar” ifadesi tek başına yeterli değildir. Yumurtaya işlenen kodlar saydığımız kriterlere uygun olduğu takdirde basılabilmektedir. Ambalaj ve markadan ziyade öncelikle resmi etiket bilgilerine bakınız.
Zeytinyağı / Zeytin
Süper zeytin 220-250
Hususi zeytin 251-300
Extra-extra zeytin 301-350
Lüks zeytin 351-400
Duble zeytin 401-460
Bu sayılar şunu ifade eder, kg başına düşen zeytin sayısı çoğaldıkça, zeytin nispeten kalitesizleşir. Zeytin çekirdeğinin rengi eğer siyah ise bu kimyasal uygulandığını gösterir. Dolayısıyla marketinizden ya da pazardan deneyerek almanızı tavsiye ederim. Ayrıca zeytinde kızıl renk de tazeliğini yitirdiğinin bir göstergesidir.
Sızma zeytinyağı ise buzdolabı koşullarında donar ve oda koşullarında normal haline döner.Yağın donması kalitesini etkilemez. Eğer donmuyor ise başka yağların karıştırılmış olabileceği ya da katkılı olduğu düşünülebilir. Kızartma, yalnızca ayçiçeği yağı ile yapılır bilgisi yanlıştır. Yağın asitlik oranı % 1.5 altında ise kızartma için kullanılabilir ancak aroma farkı unutulmamalıdır.
Bal
Eğer ambalajlı bir ürün satın alınacaksa mutlaka ilk olarak etiket bilgilerinin incelenmesi gerekir. Etiket üzerinde “Bal kodeksine uygundur” ifadesi bulunmalıdır. Ayrıca içindekiler kısmında glikoz bulunuyorsa bu durum kimyasal madde içerdiğinin göstergesidir. Balınızı satın alırken varsa üzerindeki etiketi, markayı ve içerikleri kontrol edin. Saf balda içerik olarak sadece bal yer almalıdır. Bununla beraber üreticiler her zaman doğru içeriği belirtmemektedir. Dolayısıyla sadece içeriği kontrol ederek gerçek bal aldığınızdan emin olamazsınız ve bunun açığa çıkması ancak çok kapsamlı laboratuar koşullarında ortaya çıkabilir. Bal çok kıymetli bir besindir ve çok ucuza gerçek bal sattığını iddia edenlere itibar edilmemelidir. Son söz, balın doğallığı sosyal mecralarda önerildiği gibi yakarak, üflenerek,dökerek, bakışarak vs. kesinlikle anlaşılamaz. Çünkü bal konusunda tağşişler maalesef ileri düzeydedir.
Omega 3-6-9
Omega 3, glisemik indeksleri sıfır olduğu için sağlıklıdır ve tansiyonu kötü etkilemez.Üstelik pek çok da faydaları vardır. Kanın sulanmasını sağlar, kan basıncını düzenler, hafıza kuvvetlendirmede etkilidir. En önemlisi Omega-3 sadece balıkta bulunmaz.
Omega-3: Yumurta, balık, koyu-yeşil sebzeler, ceviz ve keten tohumu. Çabuk bozulduğundan hızlı tüketilmelidirler.
Omega-6: Mısırözü, pamuk, ayçiçeği, soya yağlarıdır. Isıya dayanıklı değildirler ve kızartma ile trans yağa dönüşebilirler.
Omega-9: Zeytin ve fındık yağları. Kızartma için kullanılabilirler.
Salça
Salça seçimlerimizde önemli olan kriter BRIX değeridir. Bu değer bize gıdanın kuru madde içeriğiyle ilgili bilgi verir. Brix değerlerini kavanoz ya da konserve etiketlerinde bulabilirsiniz. En önemli kalite göstergesidir. Bu sebeple Brix değeri 28 ve üzeri değerlerde olan salçaları rahatlıkla tüketebilirsiniz.