On bir aydır heyecanla beklediğimiz mübarek Ramazan-ı Şerife sayılı günler kaldı. Şuhur-u selase ile beraber bu kudsi aya kendimizi, ibadetlerimizi arttırmada ve özellikle oruç ibadetine hazırlamaya başladık. Rabbim bu mübarek ayı her birimiz için hayırlı ve kıymettar eylesin. Özellikle bu ayda ibadetlerimizde şevkimizi, gayretimizi, ihlasımızı arttırsın.
Ramazan ayı alışageldiğimiz günlük ritmimizi önemli ölçüde değiştirmesi hususunda özellikle dikkatli olunması gereken bir aydır. Yeme içme sağlığımız kadar dikkat etmemiz gereken önemli bir husus da uyku düzenimiz.
Altın zincirimiz: Uykumuz
Uyku insan vücudunu sağlıkla birleştiren altın bir zincir değerindedir. Günlük hayatta yorulan ve yıpranan vücudumuz uykuyla beraber dinlenmeye geçer. Dikkat etmek gerekir ki, uyku sadece bir dinlenme değil aynı zamanda bir restorasyondur. Vücudumuz uyku esnasında salınan hormonlarla yenilenmeye girer, sindirim sistemimiz yeni güne hazırlanırken vücudumuz toksiklerden de uykuyla beraber kurtulur. Sağlıklı bir uykunun obeziteyi azaltma, kanser riskini azaltma, hafızayı kuvvetlendirme, bağışıklığı güçlendirme, hormon salınımını düzenleme gibi birçok faydası bulunmaktadır. Özellikle melatonin salınımı hava karardıktan sonra başlar ve beynimiz ve vücudumuz kendini temizleme ve tamir işini, melatoninin en yüksek seviyede salındığı gece 23.00-03.00 saatleri arasında yapar. Bu saatleri uykuda geçirmek çok önemlidir. Aynı zamanda sağlıklı ve kaliteli bir uyku için de uyku öncesi birkaç saat hiçbir şey yememek, ekrandan uzak durmak ayrıca önemlidir.
Ramazan ve uyku
Hepimizin bir hayat ritmi ve bu ritim içerisinde de bir uyku düzeni bulunmaktadır. Herkesin uyuduğu ve uyandığı bir saat aralığı var. Ve çoğumuz bu zaman aralığında kesintisiz uyuruz. Ancak Ramazan ayıyla beraber bir ay boyunca her gün gecenin belli vaktinde sahur yapmak için uyanırız. Bu aslında çoğumuzun vücudunun Ramazan ayı dışında pek de alışkın olmadığı bu durum. Ve bu durum karşısında da vücudumuz ister istemez biraz sarsılıyor. Tabi bir yandan da bir ay boyunca alışılmışın dışına çıkan bir yemek düzenimizin de olması dikkat edilmemesi halinde vücudumuzu yorabiliyor. Bu yorgunlukları yaşamamak ve bu mübarek ayı sağlıklı bir şekilde geçirmek için uyku düzenimize ekstra dikkat etmemiz gerekiyor. Zira uykumuz vücudumuzun birçok fonksiyonunu etkiliyor.
Çay ve kahve tüketimine dikkat
Günlük yaşamında kahve ve çay tüketimi oldukça fazla olan kişiler iftardan sonra hemen bir bardak çaya ya da bir fincan kahveye sarılırlar. Bu içişler çoğu zaman birer bardaklar da kalmaz. Hele bir de yanında tatlı da varsa çay kahve içmeye doyamayız. Ne güzel geliyor değil mi kulağa. Tatlı ve çay güzel de bir ikilidir. Ancak bu güzel ikilinin ağzımızı tatlandırdığı saatler de önemlidir. Uyku sağlığı açısından belli bir saatten sonra kafein tüketmenin zararlı olabileceğini unutmamak gerekir. İftar sonrası çay ve kahve tüketimine dikkat etmek daha iyi bir uyku çekmeniz konusunda size yardımcı olacaktır. Uyku Tıbbi ve Teknologları Derneği Genel Başkanı bu konuya “Ramazan’da sahurdan sonra uyumamaya gayret gösterin. Sahurdan sonra uyuyup tekrar kalkıldığında bütün ritm bozulmuş oluyor. Bu da 10. gün sonunda etkisini göstermeye başlıyor. İnsanların bütün fonksiyonları değişmiş oluyor. İnsanların Ramazan’da daha dikkatli olmaları gerekiyor, daha hafif yemek yenilmeli, iftardan sonra ve uyumadan önce en az 1 saat dinlenilmesi gerekiyor. Ramazan ayında oruç tutan kişilerin uyku düzenlerinde birtakım değişiklikler ortaya çıkıyor. İftar saatinden sonra uyarıcı özelliği olan çay, kahve ve sigara tüketiminde aşırıya kaçılmaması, bitki çaylarının tüketilmesi gerekiyor. Ramazan’da normal uyku saatinden 1 ya da 1,5 saat önce yatılması gerekiyor” diyerek dikkat çekiyor.
Ramazan’da uyku için tavsiyeler
*Gece uykusunun bölünmesi sebebiyle gündüzleri kendinizi daha yorgun ve uykulu hissedebilirsin. Böyle durumlarda öğle saatlerindeki kısa süreli uykular kendinizi daha iyi hissetmenizi sağlayacaktır ki öğle uykusu sünnet olduğu için bu mübarek aylarda uykunuz da inşallah ibadet hükmüne geçer. (Namaz kılanın diğer mübah dünyevi amelleri, güzel bir niyet ile ibadet hükmünü alır. (Dördüncü Söz))
*Yatmadan önce ağır yemekler, çok yoğun tatlılar yemek de yine uykuya dalmayı geciktirebilir ve kaliteli bir uyku uyunması engeller. Özellikle reflü gibi mide hastalıkları olan kişilerin yatmadan birkaç saat önce yemeyi bırakmaları önerilir.
*Uyku düzeninizin dışına çıkmamanız açısından sahur sonrası uyumamak yine size faydalı olacaktır.
*Uykuya dalmakta zorlanan kişiler hafif egzersizlerle uykuya dalışlarını hızlandırabilirler.
*Sindirime yardımcı içecekler tüketmek de yine uykuya dalışınızı kolaylaştırıp daha kaliteli bir uyku uyumanızı sağlayacaktır.
Değerli okuyucularımız
“Sizin mübarek ramazan-ı şerifinizi tebrik ediyoruz. Cenab-ı Erhamürrahimin bu Ramazan-ı mübarekenin hürmetine Rahmeten lil-alemin olan Resul-i Ekrem aleyhissalatü vesselamın ümmetine rahmetiyle imdat eylesin, amin! Asar-ı gazab-ı ilahi olan afat ve dalaletlerden muhafaza eylesin, amin! Ve Risale-i Nur şakirtlerinin envar-ı Kur’aniyede muvaffak eylesin, amin amin amin! (Kastamonu Lahikası)”
Zeynep Toprak Zıylan