Psk. Mehtap Kayaoğlu ile parti kültürünü ve son dönemde sıkça duymaya başladığımız, bebeğin dünyaya gelişinin kutlandığı “Baby shower” partilerini konuştuk…
Gittikçe yaygınlaşan ve bebeklerin gelişleri kutlanan “Baby shower” partileri, gösteriş toplumu olmanın işareti midir? Nasıl görüyorsunuz bu durumu?
İnsanlar bence ilginç bir şekilde mutsuzlaştılar, mutlu değiller, motive değiller, canları sıkkın, moralleri bozuk ve kendilerini eğlendirmek, mutlu olmak için çeşitli yöntemler bulmaya, bir bahane olsa da kendimizi eğlendirsek diye düşünüyorlar sanki. Bence bu kendi kendilerini motive etme yeteneklerinin azalmasıyla alakalı bir durum. Çünkü bir insanın mutlu olması, eğlenmesi, keyifli zaman geçirmesi için ya da arkadaşlarıyla toplanması bir araya gelmesi, birlikte oturup çay, kahve içmesi için böyle partilere ihtiyacı olmamalı diye düşünüyorum. Gerçi bunu şöyle de düşünebiliriz eski bin bir gece masallarında falan da söylenirdi ya 40 gün 40 gece düğün yapıp evlenmişler. Aslında bir yandan da böyle sanki bizim genlerimizde bile varmış gibi 40 gün 40 gece düğünle evlenmiş olmak, saraylarda geziyor olmak ya da oğlu olunca oradaki padişah babanın bilmem ne kadar koyun, kuzu kestirmesi, oğlak kestirmesi gibi. Bu tip bilgiler de bizim geçmişimizde de hafızamızda da var. Dolayısı ile zannediyorum ki batıdan gelme “baby shower” tarzındaki bu tür partilere de sıcak bakar olduk.
‘Baby shower’lar üzerinden gidecek olursak. Bunlar doğum gerçekleşmeden yapılan, bebeğe hediyelerin geldiği partiler. Ama beklenmeyen bir durum olabilir ve bebek dünyaya gelmeyebilir. Bunun tamiri nasıl olacak?
İslâmî açıdan baktığımızda, “inşallah” mantığı ile hareket ediyoruz. Allah izin verirse, Allah nasip ederse üslubu ile hareket ediyoruz ve bu bizim genlerimize yerleşmiş durumda bir kere. Benim de en çok önemsediğim kısmı bu. Yani o bebek eğer Allah nasip ederse annenin kucağında olacak ya da eğer Allah o bebeğe anneyi nasip ederse anne o doğumdan sağ çıkacak. Dolayısı ile doğumun gerçekleşip gerçekleşmeyeceği ya da böyle bir süreçte bir kaybın yaşanıp yaşanmayacağı kesin değil. Bu tür partiler ortalama her şeyin yolunda gideceği inancından yola çıkarak yapılıyor. Bununla beraber bir grup insanın bakış açısı var ki biz bunu söylediğimizde “iyi de zaten eğer anne hayatını kaybedecekse hiç olmazsa bebeği ile ilgili eğlenmişti bu şekilde hayatını kaybetmiş olur” gibi bir şey düşünüyorlar. Yani insanlar aslında bir şey yapmak istediklerinde, ona uygun bir tanımlama buluyorlar. Şimdi biraz ifratla tefrit üzerinden gitmemiz gerekir diye düşünüyorum. Biraz hani dünya insanı ve evrendeki süreçler açısından da bakmak istiyorum, bir Müslüman’ın sabahtan akşama kadar geçirdiği vaktin Allah rızasına uygun olması gerekir, zaman israfı, akıl israfı, yemek-içmek israfı yani her şeyin israfından kaçmamız gerekir, böyle bir kültürle ya da böyle bir dinî inançla da büyüdük. Gereğinden fazla partileştirilmiş, özel günlere çevrilmiş durumların, bizi özümüzden de koparmaya başladığını ve dünyayı bir cennete çevirme çabası olduğunu düşünüyorum. Biz bu durumları eğlenceye çevirdiğimizde dünyanın bir imtihan yeri olduğunu unutmaya başlıyoruz. Her durumu bir parti ile anmaya başladığımızda, doğum günlerimiz, tanışma, evlilik yıl dönümlerimiz bitmiyor. Mesela bir evli çiftin yılda en az 4 tane günü var şuanda. Tanışma günleri, nişan-söz günleri, evlilik günleri, sevgililer günleri bir de ayrıca birer tane doğum günleri eklenince liste kabarıyor. Birisinin doğum günü için yine birlikte bir organizasyon, ötekinin doğum günü için, evde çocukların doğum günleri vs. örnekleri çoğaltabiliriz. Yani her şeyin abartıldığı bir durum yaşıyoruz. Dünyayı cennete çevirme, burayı haz alma, keyif alma yerine çevirme çabası. Tabii ki de keyfe de çevrilsin o noktada da bir şey demiyoruz. Ama belli ölçülerde.
Daha dünyaya gelmemiş bir bebeğin dünyaya gelmesini kutlamak, bebeğe zerre katkısı olmayan bir şey öyle değil mi?
Şimdi hani kime ne faydası var üzerinden bakacak olursak öyle bir partinin bebeğe faydası var mı? Yok. Kime faydası var? Bebeğin annesine, ailesine ve etrafındaki büyük yetişkinlere. O zaman burada bebek bir nesne olarak kullanılıyor. İnsanlar aslında kendilerini eğlendirmenin derdindeler. Yani bu bebek için yapılacak bir şey ise bebek için böyle bir şey yapmaya gerek yok ki. Bebeğe pahalı kıyafetler almaya ya da çok pahalı bir yatak odası almaya da gerek yok. Aslında bunlar yetişkinlerin kendilerini tatmin yolları ve insanın iç dünyasında ne kadar çok duygusal bir boşluk oluşursa, bu boşluk nesnel bir boşluğa dönüşür ve nesne ile bu tamamlanmaya çalışılır. Eğlence, para, gösteriş ile orası tamponlanır. Şöyle de düşünebiliriz. Belki annenin doğumla ilgili bir korkusu vardır bunu atlatmak için böyle bir şey yapıyordur. Belki de bu güzel haberi yakınları ile kutlamak istiyordur bilmiyoruz. Ama bunun adının parti mi olması gerekiyor? Kaldı ki kültürümüzde akraba toplantıları vardır, konu komşu, ahbap, arkadaş toplanırlar. Bizler bunun gibi çeşitli vesileler ile toplanabiliyoruz. Belki de bazı insanlar, saydığımız vesilelerle toplanamıyorlardır da adına parti diyerek bir araya gelebiliyorlardır. Bir de parti kültürünün şöyle bir özelliği var. Özellikle Amerikan filmlerini izlediğinizde görürsünüz, birisi parti verir orada bir sürü insan vardır, ellerinde içecekleriyle ortalarda gezerler, dans, müzik, eğlence vs. ama kimsenin de kimseyle ilgilendiği yoktur. Zaten dikkat ederseniz sadece parti sahibi ile muhabbet ederler, onunla dans eder, onunla eğlenirler. Ortamda yüz kişi vardır ama o yüz kişinin de birbirleri ile alakası da yoktur. Sadece hep beraber gürültülü bir müzik eşliğinde kimi zaman oturur kimi zaman da dans ederler. Yani birbirleriyle bir iletişimleri, irtibatları yok. Adı parti olan bir şey de zaten ilişkiye yatırım yapan bir şey değil. ‘Baby shower’ları da ya da bebek partilerini de böyle bir sürece getiriyorlar gibi bir duyguya da kapılıyorum.
Aslında bunun bir benzeri geleneğimiz de var öyle değil mi?
Evet, bebek mevlitlerimiz var. Daha büyük topluluklarla, insanlar evlerinde akrabalarıyla, dost, ahbapla bunları yapıyorlar. Ama biz bunu bebek dünyaya geldikten sonra yaparız. Bir bebek gelmiş dünyaya, bebeği görme, gelen insanların bebek ve anne için hediyelerini bırakması, akrabaların bir araya gelmesi, birbirini görmesi gibi şeyler var içerisinde.
Devamı Bizim Aile Kasım sayısında…