Hamilelik süresince beslenmesine dikkat etmiş olan bir anne, emzirme döneminde de aynı hassasiyeti göstermekte zorlanmayacaktır. Anne ile bebeği arasındaki sevgi ve güven bağının kurulmasını sağlayan önemli bir süreçtir emzirme dönemi. Ayrıca doğumdan kalan fazla kiloları vermek için de bir fırsattır. Emzirme döneminde vücut ağırlığı ile ilgili amaç, doğumdan kalan fazla kiloları vermek olmalı. Bu dönemde anneler çoğunlukla evde hareketsiz kalmakta ve çevresindeki kişilerin ‘süt yapar’ baskısıyla yüksek kalorili yiyecekleri (komposto, lokum, helva gibi) anneye ısrarla yedirmeleri sonucu kilo artışı kaçınılmaz olmakta.
Emzirme döneminde süt oluşumu ve doğum kilolarını vermek için ne yapılmalı?
* Gün içerisindeki beslenme düzeninde ortalama 2-3 porsiyon süt, yoğurt, kefir, peynir, 3-5 porsiyon taze sebze ve meyve, 1 adet yumurta, 1 porsiyon sebze yemeği, 4-6 dilim esmer ekmek, 1 porsiyon tahıl, 1 porsiyon (en az 90 gr) kırmızı et/tavuk/balık bulunmalı.
- Hamilelik döneminde olduğu gibi bu dönemde de besin tercihleri doğal ve sağlıklı gıdalardan yana olmalıdır. Paketlenmiş hazır ürünlerden, katkı maddesi içeren yiyecek ve içeceklerden mümkün olduğunca uzak durulmalı.
- Besinlerin taze ve iyi yıkanmış olmasına dikkat edilmeli, son kullanma tarihleri kontrol edilmeli.
- Sağlıklı besinler atıştırılmalı. Evinizde abur cubur, asitli içecekler, hazır meyve suları bulundurmak, stres anlarınızda kontrolsüzce elinizin bunlara gitmesine neden olabilir. Mutfak masanıza ve başucunuza koyacağınız kuru hurma, kuru incir, yaban mersini, badem, fındık, ceviz gibi sağlıklı atıştırmalıklar sütünüzün kalitesinin ve miktarının artmasına yardımcı olur.
- Bilinçli anneler, fazla kalori almaktan kaçınmalı, aynen hamilelik dönemlerindeki gibi sağlıklı, yeterli ve dengeli beslenmeli, fırsat bulabilirlerse her gün 30 dakika kadar orta tempolu yürüyüş yapmalı ve en az 2,5 litre su içmelidirler. Böylelikle emerek kalori yaktıran bebeklerinin yardımıyla doğum sonrası kilolardan kurtulacaklardır. Kilo kaybetmede acele edilmemeli, ayda 2-3 kg vermek yeterli olacaktır.
- Sağlıksız ve gereksiz enerji veren yiyeceklerden uzak durmak, doğum sonrası kilo kaybında büyük önem taşır. Besleyici bir yanı bulunmayan, hamurlu ve şerbetli tatlılar, asitli ve gazlı içecekler, hazır meyve suları, fast food besinler gün içinde fazladan kalori alımına neden olup, fazla tüketildiğinde bu dönemde kilo alımına sebep olacağı için tüketilmemelidir.
- Süt yapımı ve bebeğin emmesi ile artan kalori harcanması, annenin sık acıkmasına neden olacaktır. Bunun önüne geçmek için proteinli ve posalı ara öğünler tüketilmelidir. Badem, ceviz, fındık, kefir, probiyotik yoğurt, taze ve kuru meyveler uygun ara öğünlerdir.
- Yemeklerin kalori değerini azaltan önemli husus da pişirme yöntemleridir. Sebze ve etler (köfte, tavuk, balık) kızartmadan tencere yemeği şeklinde, fırında veya kendi yağlarında/sularında pişirilirse gereksiz kalori alımının önüne geçilmiş olacaktır.
- Sıvı alımı anne sütünü artıran en önemli etkenlerdendir. Günde en az 2,5 litre suyun yanı sıra, ayran, taze sıkılmış meyve suyu, çorba, süt, kefir, mineralli su, ısırgan çayı, ıhlamur, rezene çayı da günlük beslenmeye dahil edilebilecek içecekler arasındadır. Asitli ve gazlı içeceklere, hazır meyve sularına, koyu çay ve kahve tüketimine dikkat edilmelidir. Fazla kafein anne sütüne geçerek bebeğinizi huzursuzlandırabilir.
- Anneler emzirme öncesi el ve vücut temizliklerine dikkat etmelidir. Çalışan anneler süt saklama poşetleri ile sütlerini derin dondurucuda -18 derecede 4 ay, buzdolabında 0 ile +4 derece arasında 2 gün muhafaza edebilirler.
- Gaz problemi birçok annenin bebeğinde karşılaştığı bir durum. Rezene çayını hem anne, hem bebek tüketebilir. Anneler bu süreçte laktozsuz süt tüketmeli, gaz yapıcı sebze ve meyveleri (karnabahar, brokoli, lahana, portakal gibi) günlük beslenmelerinde sınırlandırmalıdırlar.
Anneler doğumdan hemen sonra zayıflamak için acele etmemeli, sütlerini artıracak besinler tüketmeli, zayıflama diyeti yapmamalı. Süt oluşumunu artırmak için günde 3 litre su içmenin yanı sıra, sıvı alımı için rezene, ısırgan otu, anason gibi süt artırıcı bitki çayları da tüketmeli. Ispanak, pazı gibi koyu yeşil yapraklı sebzeler ile incir, hurma gibi kuru meyvelerin yanı sıra fesleğen, arpa, bulgur, soğan gibi süt oluşumunu artıran besinler yemeliler. Yeni doğum yapmış anneler üçüncü ayla birlikte ayda 2-3 kilo verecek şekilde ve sütlerini artırmaya yönelik bir beslenme programına diyetisyenle birlikte başlayabilirler.