Mübarek diken / Meryem ana dikeni (Milk thistle / Silybum marianum)

Meryem ana dikeninin hikâyesi şu şekildedir. Hz. Meryem doğum yaptıktan sonra göğsünden gelen anne sütü bu bitkinin yapraklarının üzerine dam­lar ve yapraklarında beyaz beyaz süt damarcıkları oluşur. İsmini de oradan almıştır. Bu özellik bitki­nin karakteristik özelliklerindendir. Bitkinin diğer Türkçe adı da mübarek dikendir. İsmi gibi mübarek olan bu bitki pek bilinmeyip, ülkemizde çok rağbet edilmese de çok iyi bir karaciğer koruyucu özelliği vardır.

Latincesi Silybum marianum olan bu bitkinin içerisinde silymarin, silybinin ve silybin gibi flavo­nalignan karışımları bulunur ve karaciğere etkileri üç şekilde olur;

* Karaciğer hücrelerindeki protein sentezini art­tırarak karaciğer yenilenmesini uyarır,

* İyileştirici ve antioksidan özelliği vardır,

* Karaciğer detoks sistemi- zararlı maddelerin alımını bloke eder ve detoksifikasyonu arttırır.

Bu üç mekanizmayla etkili bir karaciğer koruyu­cudur. Yapılan bazı klinik çalışmalarda, kronik alko­lik karaciğer rahatsızlıklarında karaciğer enzimlerin­de gelişme gözlemlenmiştir, viral hepatitte yapılan çalışmalarda ALT AST ve Bilirubin düzeylerinde 28 günde gelişme gözlemlenmiştir. Diğer faydaları ise;

* Karaciğer hasarına yol açan ilaçları kullanma­ya başlayan hastalarda karaciğer koruyucu özelliği tespit edilmiştir.

* Mantar zehirlenmelerinde 72 saat içinde en­jekte edilen silymarinle ölümler azaltılmıştır.

* Yapılan yeni akademik çalışmalarda ise bu bitkinin kötü kolesterol ve kan şekerini düşürmede etkili olduğu gözlemlenmiş olup tip 2 diabet kont­rolünde, kötü kolesterol yüksekliğinde ve karaciğer yağlanmasında da tedavi edici olarak kullanılabile­ceği iddia edilmiştir.

* Viral hepatit hastalarında kullanımında bir sa­kınca yoktur. Hastalık tamamen iyileşmez çünkü vi­rüse bir etkisi yoktur ancak bu hastalarda karaciğer harabiyeti ve karaciğer enzim değerleri tehlike arz ettiği için bu bitkinin karaciğeri koruyucu özelliğin­den faydalanılabilir.

Ancak ne yazık ki bu bitkiden haberdar olmayan bazı hekimler hepatit hastalarında bu bitkinin ilacı­nı kullanma taraftarı değildirler. Avrupa’da enjek­table formu bile olan bu bitkinin tablet formunu bir müddet ülkemizde bulmak mümkün değildi. Ancak şu an eczanelerimizde bulunabiliyor.

Bu muazzam bitkinin fitofarmasötik formları eczanelerde mevcuttur. Kullanmadan önce mutla­ka eczacı veya doktorunuza danışmalı kullanılması gereken doz göz önünde bulundurulmalıdır. Kulla­nacak kişiler herhangi bir ilaç kullanıyorsa ilaç etki­leşmesini göz ardı etmemelidir.

Sağlıklı günler dileğiyle…