‘İyi’ tatiller!

Öğrencilerin en sevdiği zaman dilimlerinden biri olan yaz tatili kapıda. Yaz tatili deyince ço­cukların aklına sınırsız oyun oynamak, sınırsız boş zaman gibi tanımlamalar geliyor. Bu bakış açısı yaş gruplarına ve ailelerin tarzına göre farklılık gösterebilir elbette. Bazı çocuk ve ergenler için ise yoğun tempolu yaz kampları ve eğitim şeklinde de tezahür edebilir yaz tatili. Özetle yaz tatilinin içeriği ebeveynlerin tutumlarına göre şekilleniyor diyebiliriz.

Öncelikle yaz tatili gerçekten de çocukların bi­raz nefes alacağı şekilde tasarlanmalıdır. Bunun yanı sıra belli kurallar da devam etmelidir. Aslında bazı kuralları tatillerde ortadan kaldırarak çocuk­ların okullara bakış açısını olumsuz anlamda yine bizler yönlendiriyoruz. Örneğin tatilde istediği saatte uyuyan ve uyanan bir çocuk okullar baş­ladığında, okulu erken kalkılması gereken bir şey olarak görüyor. Halbuki uyku saati sağlıklı bir birey ve bireyin gelişimi için olmazsa olmazlardandır. O yüzden zamanında uyumak ve uyanmak zihinsel ve bedensel sıhhat için gereklidir ve tatillerde de bu devam ettirilmelidir. Bir diğer unsur olan tek­noloji kullanımının sınırsız hale gelmesi. Tatilde sınırsız, okul zamanında sınırlı teknoloji kullanım süresine sahip olan bir çocuk tahmin edersiniz ki okulu da bununla bağdaştıracaktır. Özetle belli kurallar okul, tatil ayırt etmeksizin her zaman ço­cukların hayatında var olmalı ve uygulanmalıdır.

Peki akademik aktiviteler ne şekilde olmalı? Eğitsel faaliyetlerin okul zamanı kadar yoğun ol­maması daha doğru olacaktır. Yine de yukarıda bahsettiğimiz unsurlara benzer şekilde düşüne­cek olursak, akademik faaliyetlerin yaz tatilinde sıfırlanması yine çocuğu, öğrenmenin sadece okulda olacağı düşüncesiyle sınırlandırmış olma­ya sebebiyet verebiliriz. Bunun için gün aşırı veya her gün kısa aralıklarla eğitici faaliyetlere zaman ayırmalarını ve bu zamanı ailece kaliteli hale ge­tirmeye çalışabiliriz. Bu çocuğun yıl içerisinde öğ­renmiş olduğu bilgileri de unutmasını engelleye­cektir. Hatırlama için tekrar önemlidir. Çocuğun yıl içerisinde görmüş olduğu ders konularına uygun aktiviteler oluşturabilir, öğrenmeyi daha eğlenceli hale getirebilirsiniz. Buna ek olarak günlük 5-10 dakika şeklinde dikkat güçlendirme çalışmaları yaparak çocuğun mevcut dikkat süresini uzatmak, yapılandırmak ve kaliteli hale getirmek akademik yıl içerisinde çocuğunuza artı olarak dönecektir. Mutlaka kitap okuma süreleri oluşturulmalı, yaz tatilinde de kitap okumaya devam etmeleri sağ­lanmalıdır. Henüz okuma yazma bilmeyen çocuk­lar için ebeveynleri onlar için hikâye saati oluştu­rabilirler. Örneğin bir akşamüstü sahil kenarında, başka bir gün ormanda, bazı günler kütüphanede ailece kitap okuma saati oluşturabilirsiniz. Ço­cukların plânlama becerilerini geliştirmek adına, yapacakları eğitsel aktiviteleri gün içerisinde her birini yapmaları koşuluyla zamanını kendilerinin plânlayabilir olması yönünde onları destekleyebi­lirsiniz. Tüm bunları zorunluluk olarak değil, onla­ra fayda sağlayacağı düşüncesiyle rahat bir ifade ile yaptırmanız çocuktaki bu alışkanlıkların kazan­dırılması açısından kolaylık sağlayacaktır.

Proje çocuklardan bahsetmeden geçme­yelim. Çocuklarımızı yoğun bir yaz temposuna sokmaktan, kapalı kapılar ardına hapsetmek­ten geri durmamız çocukların sıhhati açısından faydalı olacaktır. Bazı ebeveynler çocuklarının haklı olarak iyi yerlere gelmelerini arzu ederken, bu dönemi yoğun bir işleyiş haline getirmiş ola­biliyorlar. Eğitim kampları, özel dersler, zorunlu yabancı dil, enstrüman ve spor kurslarının yo­ğunluğu içerisine giren çocuklar akranlarının ak­sine yaz tatili rahatlığını yaşayamıyor, bu tem­ponun ardından tekrar okul dönemine başlıyor ve bu süreç onlar için hiç bitmezcesine devam edebiliyor. Her çocuğun bir enstrüman veya spor dalında uzmanlaşması gerektiğini tavsi­ye edebilirim. Bunlar çocuğun akademik olarak dikkatini dağıtmak yerine aksine öğrenmeye fayda sağlayacak faaliyetlerdendir. Fakat bunu çocuğun arzusu dışında, istemediği bir spor veya enstrüman eğitimine zorlamak çocuktaki arzu ve istekleri köreltecektir. Çocuklarımız her şeyi yapabilmek zorunda değiller. Mizaçlarına ve kabiliyetlerine uygun seçimler yapmak, do­layısıyla bu hususta onların da fikirlerini almak doğru olacaktır.

Bazı ebeveynler yazın da çalıştıkları için ço­cuklarını yatılı olarak kalmaya göndermek iste­yebilirler. Bu hususta yaşa uygun karar vermek doğru olacaktır. 3-6 yaş arası çocukların en fazla 1 hafta olmak üzere anneanne, babaanne veya teyze/hala gibi en yakın tanıdığı kişilerin yan­larına gönderilebilir. Bu da çocuğun duygusal durumuna göre değişebilir. 3 yaşındaki bir ço­cuk duygusal olarak anne babadan kısa bir sü­reliğine ayrılmakta zorlanmazken, 6 yaşındaki bir çocuk annesinden ayrılmada yoğun sıkıntılar yaşayabilir. Çocuğun mevcut ruh haline uygun hareket etmek gere­kir. Mevcut kuralla­rınızın çocuğunuzun gideceği yerde de uygulanmasına dikkat etmeniz önemli bir konu. Zira çocuğunuzu döndü­ğünde kurallar sıfırlanmış şekilde bulabilir, tekrar adaptasyonu sağlamada zorluk yaşayabilirsiniz. 6. Sınıf itibariyle çocuk­lar birkaç hafta veya biraz daha fazla ebeveyn­lerinden ayrı kalabilirler. Bu süreçte de iletişim koparılmamalı, çocuklarla her gün görüşme sağlanmalı, gidilebiliyorsa kısa süreli de olsa uğranmalıdır. Birlikte yapacağınız deniz, yurt­dışı gezisi vb. tatilleri çocuğunuza uygun ve ya­şına göre onun da fikrini alabileceğiniz şekilde tasarlamayı ihmal etmeyin.

Tüm bunlara ek olarak çocuğunuzu, onun yaşına ve zevkine uygun olan kamplara gön­derebilir, okul yoğunluğunda olmaması koşu­luyla çeşitli okulların yapmış olduğu yaz okulu faaliyetlerinden faydalandırabilir veya kendi­niz ailece haftalık veya aylık etkinlik tablosu oluşturabilirsiniz. Bulunduğunuz şehre uygun festival, tiyatro, sinema, müze ziyareti, günlük olarak açılan resim, heykel, seramik eğitimi gibi sosyal, kültürel ve sanat etkinliklerinden fay­dalanarak çocukların bakış açılarını ve kültürel seviyelerini geliştirebilirsiniz. Şehrinizde veya civar illerdeki tarihî yerleri ziyaret ederek tarih denilen şeyin ezberlerle dolu bir okul dersinden ibaret olmadığını yaşayarak deneyimlemelerini sağlayabilirsiniz.

Çocuklarıyla gün, ay, mevsim ayırt etmeksi­zin kaliteli vakit geçirmenin önemini kavrayan ve bu yolda hareket eden her anne baba; yaz ta­tilini de en faydalı ve etkin şe­kilde geçirmenin bir yolunu mutlaka bulacaktır.