Sağlık

Diyabet ve egzersiz

Egzersiz, sağlığı iyileştirmek ve zindeliği korumak amacıyla yapılan planlı ve tekrarlı fiziksel aktivitedir. Egzersizin kas kuvvetini arttırmada, kiloyu ve kardiyovasküler hastalık riskini azaltmada, kan yağ ve glikoz düzeylerini düşürmede, duygu durumunu ve uyku kalitesini düzeltmede, kemik mineral yoğunluğunu arttırmada ve ağrıyı azaltmada olumlu etkileri vardır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) dünya nüfusunun dörtte birinin yeterince egzersiz yapmadıklarını bildirmiş ve egzersiz yapmayan kişilerde kalp krizi, demans, kanser, Tip 2 diyabet hastalıklarına yakalanma riskinin arttığı uyarısında bulunmuştur. Yine aynı şekilde ülkemizde 2011 yılında Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan çalışmada ülke genelindeki kadınların %87’sinin, erkeklerin ise %77’sinin yeterli ölçüde egzersiz yapmadığı belirlenmiştir. Bu oranlar üzücüdür.

Diyabet sık görüldüğünden ve ciddi komplikasyonları olduğundan önemlidir. Risk faktörleri arasında, aileöyküsü, obezite ve fiziksel inaktivite bulunmaktadır. Risk faktörleri arasında fiziksel inaktivite bulununca aklımıza şu soru geliyor:

Diyabet egzersizle önlenebilir mi?

Evet, egzersizin diyabet riskini azalttığı birçok çalışmada gösterilmiştir. Örneğin 300.000 kişi üzerinde yapılan bir çalışmada egzersizin diyabet gelişme riskini %30 oranında azalttığı bulunmuştur. Yani egzersiz yapan toplumlarda diyabet gelişme ihtimali daha düşüktür.

Peki egzersizin diyabete fizyolojik etkileri nelerdir?

Kanda glukoz seviyesinin uzun süreli olarak yüksek olması damarlarımızı oluşturan hücrelerin beslenmesini ve yapısını bozarak kötü bir damar yapısına sahip olmamıza neden olur. Vücudumuzdaki tüm yapıların sağlıklı olması da sağlıklı bir damar yapısına bağlıdır, diyabetin sistemik bir hastalık olması ve diyabet için ‘Kalbi vuruyor’, ‘Damar Düşmanı’ gibi söylemlerin de olması bu nedenledir. Egzersiz ise damarların dayanıklılığını, elastikiyetini arttırır ve kalbin daha iyi beslenmesini sağlar, damarları tıkayan plak oluşumunu azaltır. Bunların haricinde zayıflamaya yardımcı olur ve kişi salınan hormonlarla kendini daha iyi hisseder.

Bu nedenle diyabet hastaları egzersiz yapmalıdır!

Bizim genellikle diyabet hastalarına tavsiyemiz haftada en az 150 dakikalık orta dereceli egzersizdir. Benim en çok tavsiye ettiğim  ise yürüyüştür. Yürüyüş herkes tarafından yapılabilen ve ekipman gerektirmeyen egzersiz çeşididir. Tip 2 diyabet hastalarında yapılan bir çalışmada günlük en az 10.000 adımın 6-8 haftada bireylerin insülin dirençlerinde belirgin azalma meydana getirdiği tesbit edilmiştir. Yani sadece düzenli yürüyüşle bile diyabetten korunabilir ve diyabetin olumsuz etkilerinden kurtulabiliriz ancak diyabet hastaları egzersiz seçiminde dikkatli olmalıdır. Egzersiz diyabette yararlı olsa da uygun egzersiz çeşidi ve şiddeti olmadığında zararlı olabilir. Bunun için bireylerin bu konuda doktorlarından ve fizyoterapistlerinden bilgi almaları gerekmektedir. Sağlıklı günlerde görüşmek dileğiyle…

Fizyoterapist Mine Arslan

Leave a Comment

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

*