Vücutta en önemli bağışıklık organı bağırsaklardır. Hipokratın söylediği gibi “Bütün hastalıklar bağırsaklarda başlar.” Kaliteli ve sağlıklı bir bağırsak florasıyla bağışıklık sisteminin temeli atılır ve bu sayede birçok hastalıkla savaşmak mümkündür. Sağlığa dost bakteri probiyotikler, vücutta bağırsak bölgesinde bulunan, bağırsak çalışmasını düzenleyen bize zarar vermeden yaşayan canlı bakterilerdir. Probiyotik gücü arttırmak, bağışıklık gücünü arttırmak anlamına gelmektedir.
Bağırsaklarda yaşayan probiyotiklerle aramızda tıp dilinde simbiyozis olarak adlandırılan bir ilişki var. Yani iki tarafın da faydalandığı bir ortaklık söz konusu. Onlar bize mikroplarla mücadelede yardım ederken, biz de onlara ev sahipliği yapıyor, yaşama mekânı veriyoruz.
Son yıllarda rafine gıdaların tüketimindeki artışa paralel olarak, turşu, yoğurt ve çeşitli salamuralar gibi geleneksel fermantasyon gıdalarının az tüketilmesi, süt ve yoğurt gibi ürünlerin pastörize edilmesi ya da antibiyotik katılması vücudumuzun mükemmel probiyotik dengesini alt üst etmiştir.
Bağışıklık havarileri
Probiyotiklerin yetersiz olduğu bir ortamda, kana karışan maddeler bağışıklık sistemini aktive ediyor ve vücutta bir mücadele başlıyor. Hatta öyle bir noktaya geliyor ki, bazen bağışıklık sistemi vücudun kendi hücrelerini de düşman olarak algılayıp onlara da saldırmaya başlıyor ve haşimato hastalığı, romatoid artrit gibi sağlık problemleri ortaya çıkıyor.
Bağışıklık sisteminin aktive olması kurdeşen, gaz, şişkinlik, ödem olarak kendini gösteriyor. Böyle bir şikâyetle bir uzmana başvurduğunuzda ise çoğu “Gazdır, şişkinliktir” diyerek durumu geçiştiriyor. Devamlı tekrarlayan vajinal enfeksiyonlar da vücudun probiyotik dengesinin bozuk olduğuna ve bağışıklık sistemindeki problemlere işaret eder.
Probiyotiklerin görevleri
* Bağışıklık sistemini güçlendirmek.
* Yiyeceklerin hazmını kolaylaştırmak.
* Vitaminlerin (K vit, biyotin, B12, niasin vb) sentezini yapmak.
* Bağırsak duvarını zararlı maddelerden korumak
* Zararlı maddelerin (toksinler) kan dolaşımına geçmesini engellemek.
* Besin alerjilerini ve egzamayı önlemek.
* Kronik enflamatuvar (iltihabî) hastalıkların oluşumunu engellemek.
* Kanseri önlemek.
* Yaşlanmayı yavaşlatmak.
* Depresyonu hafifletmek.
* Otizm bulgularını hafifletmek.
* İshali önlemek ve tedavi etmek.
* İdrar yolu iltihaplarını önlemek.
* Kabızlığı tedavi etmek.
Bağırsak florasının bozulmasının başlıca nedenleri
* Karbonhidrattan zengin gıdalar
* Rafine gıdalar
* Çeşitli toksinler
* Antibiyotikler
* Sezaryen doğumlar
Probiyotikler nelerde bulunur?
* Probiyotik zengini gıdalar arasında birincilik kefirin. Kefir kadar güçlü bir probiyotik kaynağı yok. Vücudunuza soktuğunuz her kefir tanesi, bir probiyotik ilacı. Her birinin içinde milyarlarca probiyotik bakteri var.
* Yoğurt ve ayran da mükemmel kaynaklardır, fakat bu besinler pastörize edildiklerinde içlerindeki probiyotik miktarı da belirgin ölçüde azalıyor.
* Turşu, şalgam, nar ekşisi, sirke ve boza gibi fermente besinler de, probiyotiklerin çoğalmasını sağlıyorlar. Bunlara prebiyotik, yani probiyotikleri besleyen besinler, diyoruz.
* Ayrıca eczanelerden probiyotik içeren tablet ve benzeri ürünleri de temin edebilirsiniz.
Kaynakça
Prof. Dr. Ahmet Aydın -Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
Dr. Osman Müftüoğlu